Heb je ooit soldaten – lachend – mensenrechtenschendingen zien toegeven?
In de documentaire TANTURA worden gepensioneerde Israëlische IOF soldaten geïnterviewd over hun rol bij de massamoord van Tantura in 1948.
Tantura was een Palestijns dorp in het zuiden van Haifa. Vóór de Nakba had het een bevolking van ongeveer 1.500 Palestijnen. In 1948 werden de Palestijnse inwoners onteigend en afgeslacht door het 33e bataljon van de zionistische Alexandroni-brigade. Deze gelijknamige spraakmakende documentaire ‘Tantura’ werpt een uniek licht op de Israëlische soldaten die een rol speelden hierin.
In de oorlog van 1948 werden honderden Palestijnse dorpen ontvolkt. Verkrachtingen en massamoorden werden niet geschuwd door zionitische brigades soldaten. Het was een etnische zuivering. Het gevolg? Tenminste 15.000 vermoorde Palestijnen, 750.000 vluchtelingen, en tot op heden één van de grootste doofpotten binnen de Israëlische samenleving.
Israëli’s noemen deze etnische zuivering daarom ‘de onafhankelijkheidsoorlog’.
Palestijnen noemen het de ‘NAKBA’ – de catastrofe.
Wie is Teddy Katz?
Geschiedenisstudent, ex-reservist en sinds lange tijd vredesactivist Teddy Katz is een van de hoofdpersonen in Tantura, een nieuwe documentaire van de Israëlische filmmaker Alon Schwarz.
In 1985 besloot de 60-jarige Teddy Katz zijn studie te hervatten en schreef zich in voor een historisch onderzoeksprogramma onder leiding van Ilan Pappé aan de Universiteit van Haifa. Hij wilde licht werpen op de gebeurtenissen die plaatsvonden in vijf Palestijnse dorpen, verlaten in 1948.
Hij hield 135 interviews met Joodse strijders, waarvan er 64 gericht waren op de gruweldaad die zou hebben plaatsgevonden in het dorp Tantura, dat op 23 mei 1948 door Palmach-troepen van 1.200 inwoners was ontdaan.
Na twee jaar onderzoek stelt Katz in zijn werk dat tussen de 85 en 110 mannen meedogenloos zijn doodgeschoten op het strand van Tantura, nadat ze hun eigen graf hadden gegraven. Het bloedbad zou dan doorgaan in het dorp, huis voor huis, en er werd op straat gejaagd. Het moorden stopte pas toen Joodse inwoners uit het naburige dorp Zikhron Yaakov tussenbeide kwamen. Meer dan 230 mensen werden vermoord.
Dit vastleggen zou Katz duur komen te staan..
In zijn zoektocht om tot op de bodem uit te zoeken wat er in Tantura in mei 1948 gebeurde, interviewde Teddy Katz zowel Palestijnen als Israëli’s. Zijn bevindingen waren schokkend. Hij viel van de ene in de andere verbazing. Het land bleek helemaal niet leeg zoals hij op school had geleerd.
Er zijn massamoorden aan te pas gekomen om Israël te stichten.
Katz interviewt leden van de ‘Alexandroni Brigade’, een van de Zionistische brigades van de paramilitaire organisatie ‘Haganah’, en ontdekt mensenrechtenschendingen. Zijn bevindingen legt hij vast in een proefschrift.
Toen dit nieuws zich verspreidde onder oorlogsveteranen leidde dit tot een heftige terugslag. Veteranen van de Alexandroni brigade die het gebied hadden geannexeerd waren woedend. Ze organiseerden, vonden een team van advocaten en klaagden Katz aan wegens smaad. De rechter, Drora Pilpel van de rechtbank van Tel Aviv, weigerde naar de getuigenis te luisteren of het bewijsmateriaal dat Katz had verzameld in overweging te nemen.
Katz was overweldigd. Hij ontving constante bedreigingen en vijandigheid. Hij raakte onder druk in paniek, trok zich terug en wees zijn proefschrift af. Binnen een paar dagen besefte hij zijn fout en probeerde hij die te laten herstellen, maar dat mocht niet. De bedreigingen hadden gewerkt. Hij kreeg twee beroertes en een inzinking.
De universiteit trok zijn diploma in en Katz verdween in de vergetelheid. Hij verloor zijn gezondheid, maar bewaarde de opnamebanden…
Israëliër Alon Schwartz schrijft geschiedenis met Tantura.
Mede door de opnamebanden van Teddy Katz kon schrijver/regisseur Alon Schwartz de doofpot onthullen en zicht geven op het bloedbad van Tantura. Een klein Palestijns vissersdorp op het pad van binnenvallende troepen die het gebied claimen en zuiveren voor de nieuwe staat Israël in 1948.
Met nieuwe getuigenissen, oude filmbeelden en uitgebreide documentatie, reconstrueert de film wat er werkelijk gebeurde toen de Alexandroni brigade van de Israeli Occupation Force Tantura in beslag nam.
Schwartz structureert zijn werk ook rond een tweede tragedie. Hoewel het kleinschaliger is, is wat afgestudeerde student Teddy Katz overkwam toen hij probeerde het bloedbad aan het licht te brengen, een tragedie op zich. Het eerste oorlogsslachtoffer is altijd de waarheid.
Schwarz spoort de overlevende veteranen op en terwijl hij ze interviewt, beginnen de ontkenningen de waarheid te ontrafelen en op een gegeven moment wordt duidelijk dat Schwarz het bloedbad niet langer als een mogelijkheid presenteert. Het wordt een feit dat naast de directe bevelen van David Ben-Gurion staat om Palestijnen uit hun dorpen te verdrijven.
In een interview met MEE zei Schwarz dat de realiteit was dat de meeste Israëli’s niet op de hoogte waren van de details van de geboorte van het land Israel. “Ze weten niet dat het Israëlische leger [zionistische milities] dorp na dorp is binnengegaan en de mensen heeft verdreven, waarbij ze soms oorlogsmisdaden pleegden, zoals het bloedbad in Tantura. Het wordt bewust niet op school onderwezen.”
De Tantura documentaire onderzoekt slechts één dorp, Tantura, en waarom ‘NAKBA’ taboe is in de Israëlische samenleving… het is een begin.
“Tantura legt de tragiek en het geweld bloot die betrokken was bij de totstandkoming van deze veilige plek”.
Via @adambroomberg, december 2022:
“As a child and for all 12 years of my Jewish education (religious and secular) I was told that the State of Israel was “a land without people for a people without land”.
Coming from a Holocaust surviving family this felt like such a perfect solution. Finally a safe haven for my people who just because of their ethnic religious identity had been persecuted for centuries.
My grandparents told stories of the pogroms in Eastern Europe, the Holocaust was so recent and my grandparents survivors guilt so overwhelming it was still almost unutterable. Israel was always there now as a bunker as a safe place when and if that sudden genocidal scale antisemitism would rear its head.
Added to that was the pride that my family had as Ashkenazi Jews who treasured education over any other asset having experienced expulsion and persecution for so many centuries. It was this education and expertise that I was told was to make this “barren desert bloom” through innovation, technology and scientific ingenuity.
It was only when I met my generation of progressive Israelis who put in the effort to revise this history that the lies that underpinned the formation of the State of Israel began to be revealed to me.
Once they were there was no returning to that infant state of denial. This film, Tantura uncovers the tragedy and the violence involved in the creation of this safe place. It provides first-hand accounts from our ancestors of the atrocities the Palestinians call the Nakba.
To deny it happened is for Palestinians the equivalent of people denying that the Holocaust took place.
I wish it were different.”
De TANTURA documentaire is te zien via diverse kanalen en streamingsdiensten. Maar sindskort is hij op óók youtube te zien!
Bezoek de officiële Tantura website voor het complete aanbod.
